Công thức vật lý 12 chương 6: lượng tử ánh sáng, bài 3: hiện tượng quang - phát quang

Ánh sáng phát quang có bước sóng lớn hơn ánh sáng kích thích

${\epsilon }_{pq}<{\epsilon }_{kt} hay {\lambda }_{pq}>{\lambda }_{kt}$

Ánh sáng phát quang có bước sóng lớn hơn ánh sáng kích thích

${\epsilon }_{pq}<{\epsilon }_{kt}$

Với ${\epsilon }_{kt}$ năng lượng bước sóng kích thích

Với ${\epsilon }_{pq}$ năng lượng bước sóng phát quang

$\frac{N_{pq}}{N_{kt}}=\frac{P_{pq}.{\epsilon }_{kt}}{P_{kt}.{\epsilon }_{pq}}=\frac{P_{pq}.{\lambda }_{pq}}{P_{kt}.{\lambda }_{kt}}$

Với $N_{pq}$ là số photon phát quang

$N_{kt}$ là số photon kích thích

$P_{pq}$ là công suất phát quang

$P_{kt}$ là công suất kích thích

${\epsilon }_{pq}$  là năng lượng photon phát quang

${\epsilon }_{kt}$  là năng lượng photon kích thích

Huỳnh quang: Tắt ngay sau khi tắt ánh sáng kích thích $( t <{10}^{-8}s)$.Xảy ra chất lỏng và chất khí.

Lân quang: Kéo dài một khoảng thời gian đáng kể  $( t >{10}^{-8}s)$. xảy ra đối với chất rắn.

Phát biểu: Chiếu một dung dịch fluorescein đựng trong một ống nghiệm bằng một đèn led tử ngoại ta thấy dung dịch fluorescein phát ra ánh sáng màu xanh lục. Ở đây ánh sáng kích thích là bức xạ tử ngoại, ánh sáng phát quang là ánh sáng màu lục.

$\Rightarrow$Hiện tượng quang - phát quang là hiện tượng một chất hấp thụ ánh sáng có bước sóng này và phát ra ánh sáng có bước sóng khác.

Đặc điểm: Ánh sáng phát quang còn kéo dài một thời gian sau khi tắt ánh sáng kích thích. Thời gian này dài hay ngắn phụ thuộc vào chất phát quang.

Phân loại: 

1/ Huỳnh quang:

+ Ánh sáng phát quang hầu như tắt ngay sau khi tắt ánh sáng kích thích $( t <{10}^{-8}s)$.

+ Thường xảy ra đối với chất lỏng và chất khí.

+ Ánh sáng huỳnh quang có bước sóng dài hơn bước sóng của ánh sáng kích thích.

2/ Lân quang:

+ Ánh sáng phát quang còn kéo dài một khoảng thời gian đáng kể sau khi tắt ánh sáng kích thích $( t >{10}^{-8}s)$.

+ Thường xảy ra đối với chất rắn.

+ Những chất rắn có khả năng phát lân quang gọi là chất lân quang.

Hiện tượng quang - phát quang :đèn ống

Ngoài hiện tượng quang - phát quang còn có các hiện tượng phát quang khác như:

- Hiện tượng hóa - phát quang (đom đóm)

- Hiện tượng điện - phát quang (đèn LED)

- Hiện tượng quang - phát quang (lớp huỳnh quang ở đèn ống)