Khí gas và những rủi ro trong quá trình khai thác và vận chuyển

Khí gas là một thành phần cung cấp năng lượng không thể thiếu của thế giới. Nó là một trong những nguồn năng lượng sạch, linh động và hữu dụng. Vậy khí gas được khai thác và vận chuyển như thế nào và những rủi ro trong quá trình khai thác và vận chuyển?

KHÍ GAS LÀ GÌ?

Khí gas (còn gọi là khí thiên nhiên, khí đốt) là hỗn hợp chất khí cháy được, bao gồm phần lớn các hydrocarbon. Có nghĩa là nó được tạo thành từ các hợp chất của hydro và carbon. Giống với than đá và dầu mỏ, khí gas cũng là nhiên liệu hóa thạch. Khí gas có thể chứa đến 85% methane (CH₄) và khoảng 10% ethane (C₂H₆), và cũng có chứa số lượng nhỏ hơn propane (C₃H₈), butane (C₄H₁₀), pentane (C₅H₁₂), và các ankan khác. Khí gas thường tìm thấy cùng với các mỏ dầu ở trong vỏ Trái Đất, được khai thác và tinh lọc thành nhiên liệu cung cấp cho khoảng 25% nguồn cung năng lượng thế giới.

KHAI THÁC VÀ CHẾ BIẾN KHÍ GAS

Một nhà máy xử lý khí gas.

Khi khí gas được khai thác khỏi mặt đất, nó được vận chuyển bằng đường ống dẫn khí đến một nhà máy tinh lọc và xử lý, nơi nó được chế biến để loại bỏ các tạp chất và các sản phẩm phụ. Một số sản phẩm phụ này bao gồm ethane, propane, butane, và lưu huỳnh được chiết xuất cho các mục đích sử dụng khác. Sau khi được xử lý, khí tự nhiên sạch (khí methane thuần túy) sẽ được vận chuyển qua mạng lưới các đường ống dẫn đến nơi sử dụng. Hoặc đến các nhà máy chế biến để đóng vào các bình khí cung cấp cho khách hàng.

RỦI RO TRONG QUÁ TRÌNH KHAI THÁC VÀ VẬN CHUYỂN

Khí gas chủ yếu là khí metan. Dưới áp suất khí quyển và nhiệt độ bình thường, khí gas tồn tại ở thể khí. Để thuận tiện trong việc vận chuyển, khí gas được nén lại dưới áp suất cao chuyển sang thể lỏng và được vận chuyển đi xa trong các ống dẫn khí dưới lòng đại dương. Khí gas nặng hơn không khí nên khi bị rò rỉ thoát ra khỏi ống dẫn, khí gas chuyển thành thể khí và tích tụ ở những chỗ trũng, cụ thể ở trường hợp này, khí gas tích tụ ở trên mặt nước. Khi tiếp xúc với không khí, trong môi trường nhiệt độ cao hoặc dễ bắt lửa dễ tạo thành một hỗn hợp cháy nổ với sức công phá mạnh có thể phá hủy môi trường xung quanh, gây ra hỏa hoạn và nguy hiểm nhất ảnh hưởng đến tính mạng con người.

Phương trình phản ứng hóa học: CH₄ + 2O₂ $\to$ CO2 + 2H₂O

Rò rỉ đường ống dẫn khí đốt đã gây ra vụ cháy dữ dội giữa đại dương vịnh Mexico, ngoài khơi bán đảo Yucatan

Theo Newsweek đưa tin, công ty dầu khí nhà nước Pemex của Mexico (Petroleos Mexicanos) cho biết, một vụ rò rỉ khí đốt từ đường ống dẫn dưới nước đã gây ra đám cháy dữ dội chưa từng có vào 5h15 sáng ngày 2/7/2021.

Đám cháy dữ dội trên mặt nước trông như “cổng địa ngục”.

Đám cháy bắt đầu do trục trặc van trong đường ống kết nối hai giàn khoan tại cơ sở Ku Maloob Zaap của Pemex làm rò rỉ khí gas gây ra vụ nổ lớn và đám cháy dữ dội. Vì lượng khí bị rò rỉ lớn gây vụ nổ lớn nên đã tạo ra đám cháy dữ dội trên mặt nước trông như “cổng địa ngục”.

Giàn khoan Ku Maloop Zaap.

Ku Maloob Zaap nằm ngay sát rìa phía nam của Vịnh Mexico và chiếm hơn 40% sản lượng dầu thô hàng ngày của Pemex. Hiện công ty đã kiểm soát được sự cố rò rỉ và dập tắt đám cháy bằng cách đóng các van thông nhau giữa các đường ống. Các phương tiện chữa cháy cũng được điều đến để dập tắt đám cháy. Pemex báo cáo, các đường ống dẫn dầu đã hoạt động bình thường đã trở lại vào khoảng 10h45 cùng ngày và không có thương vong hoặc người phải sơ tán trong vụ nổ và công ty sẽ sẽ điều tra về sự cố đã xảy ra.

Từ sự cố trên, hậu quả của việc rò rỉ khí gas trong quá trình khai thác và vận chuyển là rất lớn, nó không những gây thiệt hại về kinh tế mà còn gây tổn hại về tính mạng con người, gây biến đổi môi trường sinh vật biển và nó còn là một trong những nguyên nhân gây ra hiệu ứng nhà kính.

Sưu tầm và biên tập: Yến Nhi